ÖZGÜL ÖĞRENME BOZUKLUĞU NEDENLERİ

Özel öğrenme güçlüklerine yol açan nedenler kesin olarak bilinmemektedir. Üzerinde en fazla durulan nedenler arasında beynin hatalı işlevi, çeşitli genetik ve çevresel etmenler yer almaktadır.

Çevresel Nedenler

Hamilelik süresince kötü bakım, çok genç ya da yaşlı anne olma, hamilelikte geçirilen enfeksiyon hastalıkları, ilaç kullanma, ışın tedavisi görme, doğum öncesi kötü beslenme, sigara ya da içki kullanma, annenin sahip olduğu diyabet gibi hastalıklar özel öğrenme güçlüğünde etkili olabilir. Ayrıca kötü doğum koşullarıyla doğum sırasında yaşanan bazı anomaliler ve doğum sonrasında yaşanan birtakım hastalıklar, yetersiz beslenme ve uğranan hasarların da özel öğrenme bozukluğuna yol açabileceği belirtilmektedir.

Genetik Nedenler

Genetik faktörlerin özel öğrenme güçlüğü üzerinde belirgin etkisi olduğu üzerinde görüş birliği vardır. Beyin görüntüleme çalışmaları, özel öğrenme güçlüğünün temelinde genetik beyin bozukluğu olabileceğini kanıtlar sonuçlar sunmaktadır. Ayrıca yapılan çalışmalar ebeveynlerinde öğrenme güçlüğü olan çocuklarda riskin 5-12 kat arttığını göstermektedir. Özel Öğrenme bozukluğunun genetik belirleyicileri olarak 6; 15; 18 kromozomlarının bulunması birçok bağımsız çalışmada tekrar belirtilmiştir.

Gelişimsel Nedenler

Çocuklar, bazı gelişimsel alanlarda diğer çocuklara oranla daha yavaş olgunlaşır. Gelişmedeki bu sapma ve boşlukların da öğrenme bozukluğuna neden olabildiği düşünülmektedir. Öğrenme güçlüğü gelişimsel bir sorundur.

Nörolojik Nedenler

Öğrenme bozukluklarının nedeni öğrenmenin dört aşamasında yaşanan aksaklıklarla açıklanır.

1. Bu aşamaların ilki olan giriş, duyu organlarından gelen bilginin doğrudan beynimize gitmesi sürecini kapsar. Öğrenme güçlüğü çeken bir çocuk öncelikle görsel ya da işitsel algılamada güçlük çeker. Bu yüzden, harfleri ters ya da dönmüş olarak algılayabilir.
2. İkinci aşama olan işlemde, beyne giden bilginin kaydedilmesiyle anlaşılabilmesi gerekir. Sıraya koyma, soyutlama ve organizasyon, bu aşamanın üç temel adımıdır. Bu adımlarda ortaya çıkan bozukluk, özel öğrenme güçlüğünün de nedeni olabilir.
3. Gelen bilginin beyinde kaydedilmesi, anlaşılması, yorumlanması ve daha sonra kullanılmak üzere depolanması, bellek aşamasında gerçekleşir. Özel öğrenme güçlüğünde, genellikle kısa süreli görsel - işitsel bellek bozuklukları görülür. Evde çarpım tablosunu ezberleyip okula gidince unutmak, bu kısa süreli bellek bozukluğundan kaynaklanır.
4. Son aşama olan çıkıştaysa, bütün bu bilgilerin geri verilmesi sözcüklerle ya da yazma, çizme ve diğer hareketler gibi kas etkinlikleriyle gerçekleşir. Özel öğrenme güçlüğü olan bir çocuk için bunları yapabilmek zordur.

Algısal Nedenler

Görsel, işitsel, dokunsal ve mekansal algı bozukluklarının da özel öğrenme bozukluğuna yol açabileceği ifade edilmektedir. Görsel ve işitsel algı bozukluklarının, çocuğun harfleri ters yazma ve okuma, sesleri karıştırma ve algılayamama gibi bozukluklara neden olduğu düşünülmektedir.