ÖFKE KONTROLÜ

ÖFKE KONTROLÜ

Günlük hayatınızda karşılaştığınız zorlayıcı durumlar sinirlerinizi yıpratabilir. Kendinizi kontrol etmekte zorlanabilir ve öfkelenebilirsiniz. Öfke aslında bir çeşit içsel değerlendirme durumudur. Eğer ki mağdur edildiğinizi düşünüyorsanız, kişisel olarak hakarete uğradığınızı hissediyorsanız, istemediğiniz bir şeyi yapmaya zorlanıyorsanız öfkelenebilirsiniz. Bu öfke kendinizi korumaya yönelik bir durumdur. Hafif bir düzeyden yıkıcı davranışlara dönüşebilecek kadar güçlü bir duygudur.

Öfke Normal midir?

Öfkesiz yaşamak nerdeyse zor bir durumdur. Her insan bir şekilde öfkelenir. Öfke mutluluk, sevinç gibi doğal bir duygudur. Bu duygunun varlığını reddetmek kendinizi kandırmaktan başka bir şey değildir. Bazı insanlar öfkelenmediklerini iddia edebilir ve gerçekten de onların öfkeye bağlı tepkisel davranışlarını görmezsiniz. Bu kişiler ya öfke kontrolünü biliyorlardır ya da öfkeye ilişkin duygu ve düşüncelerini içe atıyorlardır. İçe atmak çok sağlıklı bir davranış değildir. Çünkü öfke sağlıklı bir şekilde ifade edilmez ve içe atarak kendine yöneltilirse kişiye zarar verir. Psikolojik problemlerden sağlık problemlerine varana kadar bir çok soruna yol açabilir.

Neden Öfkeleniriz?

Öfkenin sebeplerini içsel ve dışsal olmak üzere iki şekilde ele alabiliriz. Yapılan araştırmalar genetik kodların öfkeye yatkınlıkta etkili olduğunu söylemiştir. Aynı zamanda kolay öfkelenen anne-babaya sahip kişiler öfke davranışının nasıl ifade edileceğini anne-baba davranışlarından öğrenecekleri için öfkeli davranışlara yatkınlık göstereceklerdir. Yoğun bir gün geçirdiğinizde yorgun hissedersiniz ve yorgunluk tahammül gücünüzü düşürmektedir. Çevrenizdeki insanların hoşunuza gitmeyen davranışları ( yere tükürmeleri, küfretmeleri...) ya da sıkışık trafik, geç kalmak, uyulmayan kurallar, söylenen yalanlar, hakkınızın yenmesi, işlerin yolunda gitmemesi, çatışmalı durumlar, rekabet gibi durumlar öfkelenmenize sebep olabilmektedir. Aslında bu durumlar bizi sinirlendiriyormuş gibi gözükse de bizi asıl sinirlendiren o durum karşısında aklımızdan geçen düşüncelerdir.

Öfkeyi duygu-düşünce-davranış olarak üç boyutta ele alabiliriz. Mesela iş yerinde beraber çalıştığınız arkadaşınız terfi aldı ve bu durum sizi öfkelendirdi. Duygusal olarak incinmiş, değersiz ve başarısız hissedersiniz. Ondan daha çok çalıştığınızı, bu terfinin sizin hakkınız olduğunu, hakkınızın yendiğini, patronun yanlı davrandığını düşünürsünüz. Doğal olarak öfkelenirsiniz. Ya da fatura yatırmak için kuyrukta beklerken birinin önünüze geçmesi sizi öfkelendirir. Çünkü hakkınızın yendiğini düşünürsünüz. Çoğunlukla öfkelenmenize sebep olan da bu düşüncelerinizdir. Herkes sırada önüne geçen biri olduğunda öfkelenir. Önemli olan bu durumda ne tepki verdiğinizdir. 1) O kişiyi görmezden gelebilir kendi kendinize söylenebilirsiniz. 2) Gidip uygun bir şekilde uyarabilirsiniz. 3)Gidip o kişiyle sert bir şekilde konuşur, bağırır hatta kavga edebilirsiniz.

Öfkeye bağlı yıkıcı davranışlar sağlıksızdır ve kabul edilemezdir. Çevrenizdeki insanların sizden uzaklaşmasına ve korkmasına yol açar. İçe atılan öfke davranışı gibi dışarı yanlış şekilde yansıtılan öfke de iyi değildir. Başınızın belaya girmesine sebep olabilir, çeşitli psikolojik sorunlar yaşamanıza sağlığınızda bozulmalara yol açabilir.

Çocuklarda Öfke

Yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da öfkeye bağlı tepkisel davranışların görülmesi normaldir. Evde huzursuzluk varsa, temel ihtiyaçları karşılanmamışsa (yemek, uyku...gibi), arkadaşları tarafından dışlanmışsa, alay ediliyorsa, evde öfkelenen ebeveynler varsa, haksız yere çocuğa ceza veriliyorsa, çocuk istediklerini öfkelendiğinde ve buna bağlı davranışlarla elde edebileceğini biliyorsa öfkeye bağlı davranışlar gösterebilir. Bunlar sadece bir kaç örnek olmakla beraber sağlıklı öfke kontrolü yöntemlerini çocuklara öğretmek gerekmektedir.

Öfkemizi Kontrol Edelim

Nefesinize odaklanın: Öfkelendiğinizde vücudunuz gerilir, kalp atışlarınız ve nabzınız hızlanır. Kaslarınız gerilmeye başlar. Bu durumda derin nefes alıp vermek vücudun gevşemesine yardımcı olur. Derin nefes alıp verirken ' gevşe ve sakinleş' gibi telkinlerde bulunabilirsiniz.

Hayal kurun: Kendinizi sakin, güvende ve huzurlu hissettiğiniz bir yeri hayal etmek, güzel düşler kurmak olumsuz düşünceleri zihinden uzaklaştırır.

Komik şeyler düşünün: Sizi daha önce güldüren komik bir fıkra, olay ya da filmi düşünmek sakinleşmenize yardımcı olabilir.

Sayı sayın: 10'dan geriye saymak ve sayarken 'rahatla,gevşe' gibi telkinler vermek öfkenizi azaltabilir.

Bulunduğunuz ortamı değiştirin: Bulunduğunuz ortamı değiştirmek sizi öfkelendiren durumdan uzaklaştıracağı için sakinleşmeniz kolay olabilir.

Öfke kontrolü için daha bir çok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler en sık kullanılanlar olmakla birlikte etkileri kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Eğer ki öfkenizi sağlıklı şekilde ifade etmekte zorlanıyorsanız ve hayatınızı ciddi anlamda olumsuz etkiliyorsa psikolojik yardım almayı düşünmelisiniz. Çeşitli psikoterapik yöntemler öfkeye ilişkin düşüncelerinizi yeniden yapılandırmanıza yardımcı olarak sizlere sağlıklı bir şekilde öfkenizi ifade etme becerisi kazandıracaktır.

Soru ve sorunlarınız için : [email protected]

www.pozitifhayatmerkezi.com